LinkedIn, 25 juli 2018
Hoe groot is ons probleem met immigratie nu eigenlijk? Behoorlijk toch? Sla de krant er maar op na. Volg de heisa rond Stef Blok. Lees hoe de EU erover ruziet. Ik dacht het wel te weten, tot ik gisteren, min of meer per toeval, ontdekte dat vrijwel niemand in Europa immigratie een groot probleem vindt.
Waarschijnlijk is dat al jaren zo, maar voor mij was het nieuw. De cijfers komen uit de Eurobarometer, een onderzoeksreeks waarmee de Europese Commissie de mening van Europeanen peilt over van alles en nog wat. In de laatste peiling, die vorige maand uitkwam, kregen mensen de vraag wat voor hen persoonlijk de twee belangrijkste problemen van dit moment zijn.
‘Immigratie’ blijkt totaal geen issue. Het bungelt in Nederland met 3% onderaan de lijst, samen met misdaad (3%) en terrorisme (2%). We maken ons veel drukker over gezondheid en sociale zekerheid, het klimaat en onderwijs. De gemiddelde score in Europa is iets hoger: 6%. Maar ook hier sluit immigratie samen met misdaad (6%) en terrorisme (2%) de hekken. Alleen in Italië (12%) en Malta (11%) noemt meer dan 10% van de mensen ‘immigratie’ een van de grootste problemen in hun leven.
Vierde plek
De score verandert echter dramatisch wanneer mensen de vraag krijgen wat de belangrijkste twee problemen voor jouw land zijn. Hupsakee, nu vinkt 21% van de Nederlanders immigratie aan – precies het EU-gemiddelde. ‘Immigratie’ staat daarmee op de vierde plek in de lijst problemen die we Nederland toedichten – na de al eerder genoemde gezondheid en sociale zekerheid, klimaatverandering en onderwijs.
Het lijkt me een typisch geval van ‘met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht’. Ofwel: ‘Voor mij persoonlijk is immigratie geen groot issue, maar voor Nederland wel.’ Dat wordt nog sterker bij de vraag naar de belangrijkste problemen voor de Europese Unie. Bijna de helft van de Nederlanders (45%) noemt nu ‘immigratie’. Het is daarmee in onze beleving het nummer-één probleem voor de Unie – en dat vinden mensen in vrijwel alle landen.
Probleem voor anderen
De peiling geeft te denken. In ons persoonlijke leven zijn er nauwelijks zaken die we minder als een prangend probleem ervaren dan immigratie. Toch zetten we het hoog op de lijst van problemen voor ons land en voor Europa. Waarom is dat? Die vraag kan ik alleen voor mezelf beantwoorden. Want ook ik zou immigratie, desgevraagd, behoorlijk hoog op de lijst hebben gezet. Niet omdat het een probleem is voor mij, maar omdat het zoveel in het nieuws is. Omdat ik me zorgen maak over vluchtelingen. En omdat ik dénk dat veel anderen het wél een probleem vinden.
Dit onderzoek laat me zien dat die ‘anderen’ niet bestaan. Niet in Nederland, en ook niet in de rest van Europa. Ze bestaan in onze beleving, ze voeden opiniepeilingen en discussies over ‘de draagkracht van onze samenleving’. Migratie een groot probleem? Het is maar net wat je vraagt.