“Ik kom net terug van een reis door Namibië. Elke keer als ik in Afrika ben geweest valt me weer op hoe verkeerd het beeld is dat wij ervan hebben. Het hele continent wordt veel zieliger voorgeschoteld dan het in werkelijkheid is. Mensen zijn daar niet zielig. Afrikanen zijn arm, maar wel gelukkig.
Als je eenmaal in Afrika bent geweest, dan voel je gewoon hoe die mensen, zonder een cent te besteden, gewoon blij zijn met hun leven. De doorsnee Afrikaan is gelukkig met wat hij voor vandaag heeft verdiend. Is er genoeg te eten, dan is het werk voor vandaag gedaan. Ze plannen niet vooruit om rijkdom te vergaren. Wij westerlingen noemen zoiets lui. Je zou ook kunnen zeggen dat met weinig tevreden zijn.
Ik denk dat het een instelling van de Afrikaan is die ons Westerlingen vreemd is. Wij hebben graag een appeltje voor de dorst. Afrikanen denken daar niet over na. Het ziet er in onze ogen dan uit als armoe, maar in wezen zijn ze rijker dan wij. We zitten in een tredmolen, in een hectische wereld. We hebben altijd haast, we moeten altijd presteren, er is weinig ruimte voor rust en ontspanning.
Buiten spelen
Zij hebben geen zorgen voor morgen. Moeders hebben alle tijd om zich om hun kinderen te bekommeren. Ze zijn de hele dag buiten in de zon, in de prachtige vrije natuur. Kinderen kunnen er lekker vrij spelen, ze genieten van het leven.
Wij in Nederland denken dat we in zo’n geslaagde maatschappij leven, maar ik vind onze maatschappij helemaal niet zo geslaagd. Die hele perceptie van ‘wij zijn het Westen, wij weten het allemaal beter’, kan wat mij betreft op de helling. Want ben je wel zo geslaagd als je elke dag uren in de file staat op weg naar je saaie kantoorbaan, terwijl je liever iets anders zou willen doen? Ik denk van niet.
Afrikanen hebben helemaal geen ontwikkelingshulp nodig. Ze wonen al langer in Afrika dan wij in Europa, en ze hebben zichzelf altijd in leven kunnen houden. Op de gekste plekken in de woestijn kom ik mensen tegen die weten hoe ze water uit de grond moeten krijgen. Ze redden zich prima zonder hulp van ons.”
Chiel Reijngoud is een gefingeerde naam. Zijn verhaal is gebaseerd op interviews met een fotograaf en een radiopresentator in HP/De Tijd en Sprout, en een onderzoek van het Rheingold Instituut naar reacties van mensen op beeldmateriaal van ontwikkelingsorganisaties.
